Op zondag 13 november 2016 werd in Scherpenheuvel, Curaçao herdacht dat 130 jaar geleden de Fraters CMM arriveerden op het eiland om hun missie uit te breiden. In 1995 vertrokken de laatste fraters weer, maar hun werk gaat nog steeds door, voortgezet door anderen.
In 1995 droeg de Congregatie het werk en de gebouwen over aan de Stichting Sint Thomas College. De heer Elfried Aniceto, oud-leerling van de fraters en secretaris van de Stichting St. Thomas College, nam vorig jaar het initiatief tot renovatie van de kapel, het mausoleum, en het fraterhuis. Onlangs, op 28 augustus 2016, werd hier een permanente expositie geopend over het leven en werk van de fraters op Curaçao.
1886: fraters naar Curaçao
Op 13 november 2016 werd herdacht dat de fraters 130 jaar daarvoor arriveerden op het eiland. Frater Lawrence Obiko, algemene overste, en frater Harrie van Geene, algemene overste van 1990 tot 2002, waren aanwezig bij de activiteiten die werden georganiseerd rondom deze herdenkingsdag.
Frater Lawrence verzorgde op 11 november een inleiding over de eerste drie fraters die vanuit Nederland als missionaris gezonden werden naar Curaçao. Hij deed dit aan de hand van de befaamde foto waarop Pater Superior de Beer de drie fraters zijn zegen geeft, voordat ze vanuit het Moederhuis vertrokken.
De eerste fraters
Frater Ludgerus Dülmer (1853-1887) was een timmerman. Hij werd gekozen om de gebouwen, het meubilair, en de vele praktische zaken voor te bereiden. Helaas werd hij snel ziek (in de kronieken wordt gesproken over Gele Koorts) en zou hij meer tijd doorbrengen in het ziekenhuis dan in het fraterhuis; hij stierf zeven weken na zijn aankomst en werd begraven in Willemstad. Het is een triest verhaal, maar tegelijk betekenisvol omdat het illustreert welke persoonlijke offers de missie met zich meebracht.
Frater Patricius van der Pluym (1857-1906) was de kok in deze missie expeditie. Hij schreef vele brieven en daarin vertelde hij over het eiland, het klimaat, het eten, en andere leefomstandigheden die zo anders waren dan in Nederland. Hij had goede contacten met de lokale bevolking, en hij had oog voor de armoede die hij aantrof. Hij probeerde zoveel mogelijk het leven van de fraters aan te passen aan de lokale omstandigheden. Frater Patricius was een missionaris in hart en nieren. Hij kwam niet meer terug naar Nederland en stierf in 1906 in Willemstad.
Frater Mauritius Vliegendehond (1838-1911) was een getrainde soldaat, maar verliet het leger op 24-jarige leeftijd om ‘soldaat van Christus’ te worden. Hij was de geknipte frater om deze missie te leiden, vanwege zijn sterke karakter en grote eenvoud, zijn internationale horizon (hij sprak Frans en Italiaans) en zijn werkervaring. Hij was een man van grote moed en vreesde niets. Maar de eerste jaren in de missie daagden hem uit op een andere manier dan hij had verwacht. Vanaf het begin waren er meningsverschillen over de richting van de missie. Frater Mauritius moest bemiddelen tussen deze contrasterende visies en belangen. Zijn gezondheid was niet sterk. In 1895 werd hij teruggeroepen naar Nederland, waar hij bleef tot aan zijn dood in 1911.
Erfgoed
Deze eerste fraters op Curaçao hebben het succesvolle vervolg op hun werk niet meer meegemaakt. “Inmiddels zijn veel dingen veranderd”, zei frater Lawrence, “maar ik geloof dat een aantal fundamentele zaken nog steeds bestaan: het belang van religieus leven als basis voor een missie van barmhartigheid; de lange termijn effecten van investering in de kwaliteit van het onderwijs; en het belang van broederschap, een dienstbare houding en grote persoonlijke inzet.”
Op 12 november was er een gebedsdienst in het mausoleum, waar 42 fraters hun laatste rustplaats vonden. Tijdens de gebedsdienst werd een herinneringsplakkaat onthuld. Op zondag 13 november werd een Eucharistieviering gehouden in de Heilige Familie parochie, naast het St. Willibrord College. Aanwezig waren ook de minister-president Ben Whiteman en de minister van Onderwijs Irene Dick. De minister-president is een oud leerling van de fraters.
Frater Lawrence vroeg de mensen om voort te bouwen op het werk van de fraters, en om het in diezelfde geest door te geven aan komende generaties. Ook sprak hij namens de congregatie zijn waardering uit voor de inspanningen om het erfgoed van de Fraters op Curaçao levend te houden.
In de video ziet u een fragment van de uitzending op TeleCuracao over deze gebeurtenissen.