Onze Lieve Vrouw, Moeder van Barmhartigheid. Bisschop Zwijsen koos die naam uit voor allebei zijn congregaties, omdat het werkterrein van de zusters en fraters op het gebied van de barmhartigheid zou liggen. Een van de oude namen van Maria was Mater Misericordiae, Moeder van Barmhartigheid. Voor de roeping van barmhartigheid kon het alleen maar goed zijn als Maria zelf beschermvrouwe van de congregaties zou worden. Vanaf de oprichting van de zuster- en fratergemeenschappen tot vandaag de dag toe neemt Maria dan ook een voorname plaats in ons geloofsleven in: ze is voor ons een vertrouwde persoon tot wie we ons graag richten.
Moeder van alle christenen
Maria was de moeder van Jezus en wordt daarom ook wel gezien als moeder van alle christenen. In de geschiedenis van het christelijk geloof en de kerk heeft ze een unieke positie, dichtbij God én dichtbij de mensen. Als moeder van Jezus had Maria een belangrijke rol in het doorgeven van Gods genade: we geloven dat ze ook nu nog, door haar voorspraak en bescherming, die bemiddelende rol blijft vervullen. De naam Moeder van Barmhartigheid drukt dat uit: een zorgzame en overweldigende liefde die we bij haar kunnen ervaren en die van God zelf komt.
Bemind door God
Er is nog iets. We lezen in het evangelie van Lucas een ‘danklied van Maria’, een tekst die met woorden van de traditie bezingt dat God barmhartig is en oog heeft voor arme en kleine mensen. Volgens de verhalen van het evangelie was Jezus omringd door veel van die arme en eenvoudige mensen: de traditie noemt ze ook wel de ‘armen van de Heer’ (anawim). Hoe kan het ook anders, de barmhartigheid en gerechtigheid die Jezus verkondigde was er vooral voor hen. Maria zelf was er ook zo een: een gewone vrouw, vriendelijk en nederig van hart, een ‘dienstmaagd’ zoals het danklied van Maria zelf zegt. Ze had een gewone en in die tijd veel voorkomende naam, Mirjam, die echter een prachtige betekenis heeft: ‘bemind door God’. De titel Moeder van Barmhartigheid kunnen we niet los zien van die naam en traditie. Maria was een eenvoudige vrouw in wie de liefde van God tastbaar en werkzaam werd. Als een van de ‘armen van de Heer’ onderging en verkondigde zij het wonder van Gods barmhartigheid.
Spiegel
Moeder van barmhartigheid: het is een naam die heel veel kan betekenen. Voor ons drukt hij in elk geval uit: de bijzondere aanwezigheid, eenvoud, menselijkheid, bewogenheid, dienstbaarheid en liefde van Maria. We zien haar als een spiegel van de barmhartige liefde van God en als een aansporing ons daarvoor open te stellen.
